“Wie één leven redt, is een held; wie honderd levens redt, is een verpleegkundige, waarschijnlijk gestresst en onderbetaald”, aldus Margaret Chan, de voormalige directeur-generaal van de World Health Organisation (WHO). Maar hoe ziet de situatie van verpleegkundigen in Zwitserland er concreet uit? Graag informeren wij u hierover in dit artikel.

Meer verpleegkundigen en investeringen zijn nodig – wereldwijd

Niet alleen sinds de Corona-pandemie is het verplegend personeel wereldwijd onvermoeibaar aan het werk. Ook voor de pandemie ging het werk in de gezondheidssector regelmatig gepaard met lange diensten, stress en de bijbehorende frustratie. In haar eerste rapport over de wereldwijde situatie met betrekking tot de verpleegkunde heeft de WHO voor het eerst gegevens verzameld over de werkomstandigheden van verpleegkundigen. Dit heeft interessante resultaten opgeleverd.

Met name in landen met lagere inkomens, zoals in Afrika, Zuidoost-Azië en het oostelijke Middellandse Zeegebied, is een versnelde ontwikkeling in de verpleging nodig om kritieke tekortkomingen te vermijden. Tegelijkertijd is het van belang dat de reeds geboekte vooruitgang in landen met hogere inkomens wordt gewaarborgd, vooral omdat de capaciteit van het verpleegkundig personeel voorlopig beperkt zal blijven en de gemiddelde leeftijd van de verpleegkundigen stijgend is.

Al met al is de eis van de WHO op basis van haar rapport zeer duidelijk: er moet wereldwijd aanzienlijk meer in de gezondheidssector worden geïnvesteerd om de primaire gezondheidszorg te sterken en een universele dekking van het zorgaanbod zeker te stellen. 

Verpleegkundigen in Zwitserland

Het tekort aan gekwalificeerde verpleegkundigen is een bijzonder punt van aandacht in Zwitserland, maar het biedt ook kansen voor gediplomeerde verpleegkundigen zoals we reeds hebben beschreven in ons gelijknamige artikel. De bevindingen van het WHO-rapport, worden eveneens door het SWI swissinfo.ch bevestigd. De SWI toont ook aan dat het verhoudingsgewijs aantrekkelijk is om als verpleegkundige in Zwitserland te werken. 

Volgens onderzoeken in Europese landen is Zwitserland een van de landen met de hoogste scores als het gaat om de arbeidsomstandigheden en tevredenheid van haar werknemers. Ook het feit dat Zwitserland in verhouding een groot aantal verpleegkundigen per hoofd van de bevolking heeft, draagt bij tot de relatief solide uitgangspositie. Gemiddeld zorgt een verpleegkundige in een Zwitsers ziekenhuis voor bijna 8 patiënten, tegenover 13 in Duitsland en meer dan 12 in Spanje.

In vergelijking met buurlanden zoals Duitsland, Frankrijk of zelfs Italië is het beeld in Zwitserland duidelijk beter, wat er ook toe bijdraagt dat het land bijzonder in trek is bij verpleegkundigen uit het buitenland. Zo bestaat bijvoorbeeld ongeveer een derde van de arbeidskrachten in Zwitserland uit mensen uit het buitenland, en dat is ook nodig vanwege het eerder genoemde tekort aan geschoolde arbeidskrachten. Ofschoon deze zogenaamde Brain-Drain naar Zwitserland een positief effect heeft op het land zelf en bijdraagt tot de relatief goede situatie, verzwakt dit de situatie elders.

Tegelijkertijd heeft de Corona-Pandemie het appel aan politici en beleidsmakers om nog meer in de zorg en haar opleidingsmogelijkheden te investeren, verder versterkt. Hierdoor worden ook meer opleidings- en carrièremogelijkheden voor het bestaande personeel gecreëerd, waardoor het werk als verpleegkundige in Zwitserland ook op termijn aantrekkelijk zal blijven.

Aantrekkelijke uitgangspositie met potentieel voor meer

Samenvattend presenteert het Zwitserse zorgstelsel zich in een wereldwijde en Europese vergelijking solide en biedt haar personeel veelal betere arbeidsvoorwaarden dan omliggende landen. Noemenswaardig is ook, dat het verpleegkundig personeel in ziekenhuizen en klinieken tussen 2011 en 2018 met 14% is toegenomen, terwijl het aantal ziekenhuisopnames in dezelfde periode met 7% is gestegen. Echter ook de administratieve werkzaamheden zijn als gevolg van de digitalisering in de verpleegsector gestegen. Dit draagt bij aan een hogere werkdruk voor het verpleegkundig personeel, ook al beschikken zij in Zwitserland verhoudingsgewijs over goede arbeidsvoorwaarden en een uitstekende levensstandaard.

Maar wat betekent dit nu concreet voor de verpleegkundigen in Zwitserland? Ook in Zwitserland is er genoeg werk en het beroep blijft daardoor uitdagend. Echter de verpleegkundigen hebben hier de mogelijkheid om opleidingen te volgen en zich verder te ontwikkelen, ze beschikken over goede arbeidsomstandigheden en krijgen verhoudingsgewijs een uitstekend salaris. Bovendien biedt Zwitserland als werk- en verblijfplaats nog vele andere voordelen, waarvan buitenlandse werknemers kunnen profiteren.